هدف اصلی این پژوهش، بررسی و مطالعه نقوش به کاررفته در منسوجات قرون اولیه اسلام از قرن اول تا اواخر دوران سلجوقی است. ضمن اینکه نگارندگان به تأثیرپذیری نقش مایه های بافته شده روی پارچه ها از آیین نوین اسلام و ایران قبل از اسلام در دوره مهمی از تاریخ، یعنی زمان تداخل آیین اسلام با فرهنگ باستانی این سرزمین توجه کرده اند. در این دوران، هنرمندان ایرانی اصالت خویش را در به کارگیری نقش مایه های باستان...

چکیده: بافندگی یکی از هنرهای صناعی است که شامل بافته¬های داری، بافته¬های دستگاهی و دستی می¬باشد؛ پارچه¬بافی در گروه بافته¬های دستگاهی قرار می¬گیرد و دیبا نیز یکی از دستبافته¬های دستگاهی است. این دست¬بافته نفیس یکی از پارچه¬های ابریشمی است که در طول قرون گذشته بافته می¬شده است؛ شواهد و مستندات نشان می¬دهد در دوره ساسانی و سده¬های نخستین اسلامی این بافته ارزشمند به سفارش دیگر کشورها بافته و ص...

سفالگری یکی از دیرینه ترین هنرهایی است که تجلی گاه باورها، اساطیر و جهان بینی تمدن های بشری به شمار می آید و نقوشی که بر سفال نقش می بندد، معرف میراثی است که در آن بستر به وجود آمده است. هنر سفالگری در طی نخستین سده های اسلامی، غنا و ارزشی بیش از پیش یافت. در طبقه بندی انواع سفالینه های دوره اسلامی، سفال های نوع آقکند از جایگاه ویژه ای برخوردارند. در مقاله حاضر، سعی شده تا پس از ترسیم پیش زمینه...

نخستین بار دیلمیان در دوره حکومت معزالدوله برای دفع خطر عمانی ها از بندر بصره و تامین امنیت تجارت خلیج فارس، عمان را تصرف کردند. اما با مرگ او و شورش مردم عمان، حاکم دست نشانده سلطان بویه به قتل رسید و سلطه آل بویه پایان یافت. ولی عضدالدوله با کفایت و جدیت تمام بار دیگر عمان را زیر سلطه در آورد و تا سال های پایانی حکومت آل بویه، عمان با وجود مسائل و مشکلات زیاد، در قلمرو آنها باقی ماند. این مق...

تاریخ ایران عصر آل بویه (320- 447ق)، یکی از مهم‌ترین ادوار نقش آفرینی مسجد در ابعاد و زمینه‌های مختلف بوده است. «مسجد» به عنوان کارآمدترین نهاد دینی اسلام، در تداوم حیات اجتماعی ـ سیاسی مسلمانان به‌ویژه ایرانیان دوره‌ی دولت شیعی مذهب آل بویه، نقش محوری ایفاء کرده و در حقیقت به عنوان نهاد تاثیرگذار در «ساخت قدرت» عمل کرده است. تاریخ تحولات سیاسی ـ اجتماعی ایران در این دوره تاثیرات بسیاری از مسجد...

آل بویه در قرون چهارم و پنجم هجری(322-447) با سه شاخه: آل بویه فارس، آل بویه ری و آل بویه عراق بر بخشهای گسترده ای از قلمرو خلافت شرقی در مرکز و غرب ایران فرمانروایی کردند. این روزگار عصر زرین فرهنگ و تمدن اسلامی ایرانی است و علوم مختلف از جمله دانشهای اسلامی پله های بزرگ رونق و ترقی را زیر پا نهاد. دوره طلایی تمدن اسلامی ایرانی در کنار تعالیم و آموزه های اسلامی، و همت و پشتکار عالمان و متعلمان...

حکومت آل بویه در 322 هـ پس از تصرف شیراز به دست علی بن بویه فرزند ارشد بویه، اعلان موجودیت کرد. فرزندان بویه توانستند به سرعت، متصرفات خویش راگسترش داده و تسلط خود را بر ایران و عراق تحکیم بخشند. از آنجایی که خاندان بویه دارای مذهب شیعه بودند، منشأ تحولات عظیمی در راستای اهداف شیعه شدند. علاقهء پادشاهان بویهی به فرهنگ و ادب موجب شد تا آنان اقدامات شایسته ای از جمله, حمایت از شاعران و دانشمندان ...

فتوحات مسلمانان در دورۀ اموی، زمینه‌ساز ورود اسلام به اسپانیا و دگرگونی فرهنگ و هنر آندلس، به‌ویژه منسوجات این دوران، از منظر طراحی نقوش بود. برخی محققان، منسوجات اسپانیای اسلامی را تداوم سنت طراحی منسوجات ایران ساسانی می‌دانند؛ اما پژوهش حاضر بر بنیاد این فرضیه شکل گرفته است که در منسوجات اندلس، به‌ویژه در دوران حکمرانی مرابطون و موحدون، شواهدی از نوآوری‌های منسوجات دوران هم‌عصر آنها، حکومت‌ها...

ظهور آل بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان های قدرتمند منطقه ای بود. بریدیان از خاندان های قدرتمند ایرانی نژاد و شیعه مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطرة خود داشتند. آنان ...

ظهور آل بویه در پهنۀ سیاست ایران تأثیرات فراوان و درازمدتی در تحولات سیاسی ـ فکری جهان اسلام داشت هرچند آنان، در تثبیت اقتدار خود، از طرف خلافت عباسی و آل زیار با تهدیدهای فراوانی مواجه بودند. از راهبردهای آل بویه برای مقابله با این تهدیدها اتحاد با خاندان های قدرتمند منطقه ای بود. بریدیان از خاندان های قدرتمند ایرانی نژاد و شیعه مذهبی بودند که اهواز، بصره، و واسط را تحت سیطره خود داشتند. آنان ...